Ete là gì? Tìm hiểu cấu tạo, tính chất và ứng dụng

Bạn đang băn khoăn không biết ete là gì? Ete có công thức hoá học và tính chất lý hóa như thế nào? Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ gửi đến bạn chi tiết về định nghĩa cũng như tính chất và ứng dụng quan trọng của chúng, vì thế đừng bỏ lỡ hãy cùng theo dõi ngay bài viết  nhé.

• Axit Là Gì? Tất Tần Tật Những Điều Cần Biết Về Axit
• Chitin Là Gì? Đặc Điểm, Tính Chất Và Vai Trò Của Chitin
• Sodium là gì? Tính chất, ưu nhược điểm và ứng dụng

Ete là gì?

Ete hay ête được hiểu là tên gọi chung cho tập hợp những hợp chất hữu cơ chúng có chứa nhóm chức ête – nguyên tử oxy liên kết cùng với hai nhóm ankyl.

Ví dụ điển hình của ete: thuốc gây mê dietyl ête (êthôxyêtan, công thức hoá học là CH3-CH2-O-CH2-CH3) hay dung môi ete hóa là quá trình tạo ra ete từ ancol.

Công thức hoá học của ete

Công thức hoá học của ete:

Ete có công thức hoá học chung là R-O-R’. Tuy nhiên, không phải  tất cả hợp chất có công thức này đều là các ete. Một số lớp hợp chất hữu cơ khác cũng có cùng công thức tổng quát R-O-R’.

Những hợp chất hữu cơ vòng thơm như furan trong đó nguyên tử O2 là một phần của vòng thơm.

Các hợp chất hữu cơ mà trong đó một trong số các nguyên tử cacbon tiếp ngay sau nguyên tử oxy sẽ được liên kết với oxy, nitơ hay lưu huỳnh.

• Công thức các este R-C(=O)-O-R
• Công thức các axetat: R-CH-O-R)-O-R
• Công thức các aminal: R-CH(-NH-R)-O-R
• Công thức các anhydrit R-C(=O)-O-C(=O)-R

Trên đây là định nghĩa ete là gì cũng như các công thức hoá học chung của ete mà chúng ta cần biết.

Tính chất lý hóa quan trọng của ete

Để  hiểu rõ hơn về ete là gì chúng ta cùng tìm hiểu các tính chất của ete:

Tính chất của ete

Tính chất vật lý của Ete

Tính chất vật lý của Êt hầu hết là các phân tử ete không thể tạo ra những liên kết hidro với nhau, từ đó cho thấy kết quả là chúng có điểm sôi tương đối thấp khi đem so sánh cùng các ancol tương tự.

Ngoài ra, chúng không ưa nước so với các este hay axit có cấu trúc tương tự

Tính chất hóa học của Ete

Ete là hợp chất có phản ứng hóa học rất kém. Chúng chỉ có  thể bị phân hủy trong điều kiện rất mạnh như đốt nóng cùng BF3 hay đun sôi trong dung dịch HBr. Có thể dễ dàng chia cắt các ete bằng axit vô cơ chứa halogen khác như HCl nhưng hầu như quá trình diễn ra rất chậm. Vì thế chỉ có HBr và HI có thể chia cắt chúng với tốc độ nhanh hơn.

Ete có thể phản ứng như là các bazơ Lewis

Đối với các êpôxít hay các ete vòng đặc biệt trong các vòng ba thành viên thì chúng rất dễ bị tổn thương bởi các tấn công kiểu ái lực hạt nhân.

Với những ete bậc một và bậc hai có nhóm OH ngay sau nguyên tử O của ête dễ dàng tạo thành các êpôxít hữu cơ có khả năng gây nổ rất cao khi có mặt của oxy, ánh sáng, kim loại cùng các tạp chất andehit. Do vậy, các ete như điêtyl ete và THF thường sẽ không được sử dụng để làm dung môi trong các quy trình công nghiệp.

Một số loại ete quan trọng:

• Etylen oxit: là loại ete vòng nhỏ nhất
• Dimetyl ete: là loại chất đẩy trong các bình xịt
• Dietyl ete: là loại dung môi rất thông dụng với điểm sôi thấp
• Dioxane: ngược lại với dietyl ete đây loại ête vòng với điểm sôi cao
• THF: là ête vòng, ête phân cực đơn giản nhất được dùng làm dung môi
• Anisol: là một thành phần chính trong tinh dầu hồi
• Các ete vòng hoa: được sử dụng như các chất xúc tác chuyển pha

Chúng ta vừa tìm hiểu về tất cả các tính chất của ete qua đây cũng sẽ giúp các bạn hiểu hơn ete là gì cũng như tầm quan trọng của chúng.

Ứng dụng của ete là gì?

Hiểu được ete là gì thì chúng ta cùng tìm hiểu về các ứng dụng thực tế mà chúng mang đến trong đời sống. Với mỗi loại ete sẽ mang đến những công dụng khác nhau và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như dietyl ete,…

Dietyl ete là một hợp chất hữu cơ với công thức hóa học (C2H5)2O, thường được sử dụng dưới dạng dung môi và làm thuốc gây mê hiệu quả rất cao. Là ứng dụng quan trọng trong nhiều ngành nghề như:

Trong lĩnh vực y tế

Gây mê bằng dietyl ete

Ete là gì sao chúng được ứng dụng trong y tế? Diethyl ete được dùng cho việc gây mê. Nó được sử dụng để khởi mê và gây mê, cũng như duy trì mê trong suốt quá trình phẫu thuật thông qua đường hô hấp. Tuy nhiên, việc sử dụng hợp chất này cũng dẫn đến một số tác dụng phụ sau phẫu thuật như buồn nôn, nôn, khó thở,… Vì vậy, hiện nay nó đã được thay thế bằng loại thuốc gây mê khác.

Trong các phòng thí nghiệm

Dietyl ete là một trong số các dung môi được sử dụng khá phổ biến trong phòng thí nghiệm. Nhưng do khả năng hòa tan trong nước bị hạn chế và trong điều kiện nước 25°C là 1,5 g/100ml, vì thế nó được dùng để phản ứng với Grignard và nhiều loại phản ứng khác.

Ete sử dụng trong phòng thí nghiệm

Trong sản xuất công nghiệp hiện nay

Sử dụng để làm nhiên liệu, động cơ đánh lửa theo mô hình carbureted nén. Không chỉ vậy, dietyl ete là chất có số cetane cao khoảng 85 – 96 được sử dụng trong làm chất lỏng khởi đầu đồng thời kết hợp cùng các sản phẩm chưng cất dầu mỡ cho động cơ xăng và diesel nhờ vào độ bay hơi cao và điểm cháy thấp.

Ngoài ra, dietyl ete còn được ứng dụng trong quá trình sản xuất ra nhựa cellulose.

Qua đây chúng ta không chỉ hiểu được ete là gì mà còn biết thêm về các ứng dụng của chúng trong đời sống.

Dietyl ete có độc không?

Ete là gì và có độc hay không? Nó là chất có thể gây kích ứng da và mắt khi tiếp xúc, có thể gây khô và nứt. Ete thường không thấm vào da, vì nó nhanh chóng bay hơi chính vì thế gây ra kích ứng mắt.

Nếu ăn phải nó sẽ tạo ra hiệu ứng gây mê và kích ứng dạ dày, uống nhiều có thể gây tổn thương đến thận.

Đồng thời hít phải ete có thể gây kích ứng mũi và họng, có thể xảy ra: buồn ngủ, phấn khích, chóng mặt, nôn mửa, thở không đều và tăng tiết nước bọt.

Tiếp xúc nhiều với chất này có thể gây ra mất ý thức và thậm chí gây tử vong.

Tổng kết

Như vậy chúng ta vừa cùng nhau tìm hiểu ete là gì cũng như các tính chất và ứng dụng của chúng. Qua bài viết hy vọng đã mang đến cho bạn những thông tin và kiến thức  bổ ích và giúp bạn hiểu được ete là gì. Để biết thêm nhiều thông tin hữu ích hơn bạn đừng quên truy cập vào nuoccat.vn ngay nhé.